Met omskepping van die Sinodale Sentrum in ‘n mediese sentrum – “Pietermaritzburg Health Care”, was die Sinodale kerkargief die één ding wat nie hervestig kon word nie vanweë verskeie redes en is dus steeds te vind te Burgerstraat 345.
Inligtingsbronne word deeglik versorg en geliasseer.
‘n Gerieflike leeskamer vir navorsers waar bronne nageslaan kan word.
Die eerste Natalse Sinodevergadering is op 7 Junie 1865 in Pietermaritzburg gehou. Van die oudste historiese dokumente wat bewaar gebly het dateer uit 1836, toe eerwaarde Erasmus Smit en van die ander Trekkers op die Groot Trek klein flentertjies papier gebruik het om aantekeninge van doopbedienings en huweliksbevestigings te maak. Ons mees onlangse historiese aanwins is die Statebybel van ds Frans Lion Cachet, wat later as Kanselbybel in Dundee gemeente gedien het en in 1859 gedruk is. Ons oudste dokument is die bundel “Leerredenen” van die Universiteit Utrecht in Nederland uit 1776.
Met die druk van die eerste NG Kerk Jaarboek in 1885 was daar reeds vyf gemeentes: Pietermaritzburg, Ladysmith, Greytown, Weenen en Newcastle. In hierdie tyd het Vryheid en Utrecht gemeentes ook bestaan, maar was toe deel van die Vrye Republiek (later Transvaal). Die eerste Ringe nl. Pietermaritzburg en Ladysmith is in 1940 ingestel; die ring van Durban het 8 jaar later gevolg. In 1952 word ‘n buitengewone Sinodesitting gehou vir die plegtige oordrag van die gemeentes Vryheid, Utrecht, Paulpietersburg, Babanango en Louwsburg na die Natalse Sinode; in totaal toe reeds 26 gemeentes.
Ds DP Laurie was destyds die Sinode se eerste voltydse Saakgelastigde en het ook as Argivaris gedien (1945-1956).
Die eerste Sinodale kantore was in ‘n huis in Pinestraat, naby die Spoorwegstasie. Dit is in 1957 aangekoop en van 1957 tot 1974 was Ds AJ van Wyk die Saakgelastigde asook die Argivaris.
Die Staatsargief in Pietermaritzburg het aanvanklik ons kerklike dokumente bewaar.
In 1961 het die Sinodale kantore en argiefmateriaal na die Voortrekker gemeente se terrein verskuif toe die Voortrekker Gedenkkerk deur die Sinode daar gebou is (vandag deel van die Msundusi/Voortrekker Museum). Die Gedenkkerk het ook as Sinodesaal gedien.
Eers in 1986, met die bou van die Sinode se eie gebou, kon seker gemaak word dat die nuwe argiefkluis in die Sinodale Sentrum aan al die standaarde van effektiewe bewaring voldoen, met toerusting vir brand- en klimaatbeheer in plek. Die huidige 21 versamelings is in ‘n baie goeie toestand. Dit sluit ook die versamelings van die ou NGKA, NG Sendingkerk en VGKSA in en is die nasionale argiefbewaarplek van die RCA. Sedert 1992 word daar deurlopend gewerk aan die elektroniese ontsluiting van dokumente, om effektiewe beskikbaarstelling van die inligting moontlik te maak.
